Ban hành Nghị định thành lập và hoạt động của Sở giao dịch hàng hoá trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

Nghị định gồm 5 chương, 24 điều quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành các Điều 10, 11, 12, 13, 15 và 31 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam về thành lập và hoạt động của Sở giao dịch hàng hoá trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Hoàn thiện khung pháp lý mở, tiệm cận chuẩn mực quốc tế

Nghị định số 330/2025/NĐ-CP thiết lập khung pháp lý riêng, linh hoạt và có tính mở cao cho việc hình thành và vận hành các Sở giao dịch hàng hóa trong Trung tâm tài chính quốc tế, có sự phân biệt rõ với mô hình Sở giao dịch hàng hóa hoạt động tại phần còn lại trên lãnh thổ Việt Nam. Theo đó, phạm vi hàng hóa được phép giao dịch được mở rộng đáng kể, bao gồm các nhóm hàng hóa nông nghiệp, năng lượng, nguyên liệu công nghiệp, kim loại (trừ vàng), tín chỉ các-bon, cũng như một số sản phẩm văn hóa, nghệ thuật dưới dạng tài sản số ứng dụng công nghệ mã hóa (NFT). Qua đó, Nghị định mở rộng phạm vi hàng hóa giao dịch, tạo cơ sở cho thử nghiệm chính sách và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong khuôn khổ được kiểm soát.

Nghị định đồng thời làm rõ khái niệm hợp đồng hàng hóa giao ngay và hợp đồng hàng hóa phái sinh, qua đó hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động giao dịch hàng hóa hiện đại, khắc phục những hạn chế, bất cập của khung pháp lý hiện hành về mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa.

Nâng cao an toàn hệ thống và quản trị rủi ro

Một điểm mới quan trọng của Nghị định là quy định Trung tâm thanh toán bù trừ là tổ chức độc lập, cung ứng dịch vụ thanh toán, bù trừ và quản lý rủi ro cho các giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa. Mô hình này góp phần nâng cao tính minh bạch, an toàn và khả năng kiểm soát rủi ro hệ thống, phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu phát triển thị trường giao dịch hàng hóa quy mô lớn, liên thông với thị trường khu vực và toàn cầu.

Đặc biệt, Nghị định quy định các biện pháp quản lý trong trường hợp khẩn cấp, trao cho Bộ Công Thương thẩm quyền áp dụng một hoặc đồng thời nhiều biện pháp nhằm bảo đảm ổn định thị trường và an ninh kinh tế – tài chính, như: tạm ngừng hoặc hạn chế giao dịch; áp dụng chế độ kiểm soát đặc biệt đối với hệ thống công nghệ thông tin; công bố thông tin khẩn cấp về diễn biến thị trường và rủi ro; hạn chế hoặc đình chỉ quyền truy cập hệ thống đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật hoặc có hành vi thao túng thị trường.

Cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư

Nghị định quy định rút ngắn thời hạn cấp Giấy phép thành lập Sở giao dịch hàng hóa xuống còn 30 ngày làm việc, được đánh giá là cạnh tranh so với nhiều quốc gia trong khu vực, qua đó góp phần cải cách thủ tục hành chính, nâng cao tính minh bạch và cải thiện môi trường đầu tư trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Nghị định quy định rõ trách nhiệm của Sở giao dịch hàng hóa trong việc duy trì điều kiện thành lập; vận hành sàn giao dịch theo nguyên tắc cạnh tranh công bằng, tuân thủ chuẩn mực quốc tế; bảo đảm an toàn hệ thống công nghệ thông tin, thanh toán, bù trừ; thực hiện công bố thông tin đầy đủ, kịp thời và quản trị rủi ro hiệu quả.

Trong quá trình xây dựng Nghị định số 330/2025/NĐ-CP, Bộ Công Thương, trực tiếp là Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, đã chủ động nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, rà soát pháp luật hiện hành và phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, chuyên gia, doanh nghiệp trong và ngoài nước. Cục đã tích cực tham mưu hoàn thiện các quy định mang tính đột phá, bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, an toàn hệ thống, đồng thời tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo và thu hút đầu tư vào lĩnh vực giao dịch hàng hóa trong Trung tâm tài chính quốc tế, góp phần hình thành khung pháp lý đồng bộ, minh bạch và nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu.

Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 18 tháng 12 năm 2025./.

Chi tiết Nghị định, xem Tại đây.